Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn Lớp 11 - Năm học 2008-2009 - Phan Quốc Thanh (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn Lớp 11 - Năm học 2008-2009 - Phan Quốc Thanh (Có đáp án)

1. ĐỀ VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM HỌC SINH GIỎI TỈNH MÔN NGỮ VĂN LỚP 11, NĂM HỌC 2008 – 2009 Phan Quốc Thanh – THPT Hương Khê ĐỀ RA Câu 1(8 điểm) Anh/chị hiểu như thế nào về câu nói sau: “ Khởi thuỷ là hành động” (Phaoxtơ – Gớt) Câu 2(12 điểm) Theo anh/chị vì sao truyện Hai đứa trẻ của nhà văn Thạch Lam vẫn hấp dẫn bạn đọc hôm nay? HƯỚNG DẪN CHẤM (Trong khi làm bài, thí sinh vận dụng những câu nói, những nhận định liên quan để làm rõ hơn vấn đề cần bàn luận.) Câu 1(8 điểm) A.Yêu cầu về kĩ năng: Thí sinh nhận thức được yêu cầu đề ra và trình bày thành bài viết hoàn chỉnh trên cơ sở vận dụng linh hoạt các thao tác nghị luận đã học như: giải thích, bình luận, phân tích, chứng minh, lập luận bác bỏ. Trong quá trình làm bài, thí sinh phải vận dụng tổng hợp nhiều nguồn tri thức có được để giải quyết vấn đề. Kiến thức vận dụng có thể lấy từ kiệt tác Phaoxtơ. Bài làm có nhiều cách khác nhau song hệ thống luận điểm phải thống nhất, hợp lôgic. B. Yêu cầu về kiến thức: - Hành động là khởi nguồn của mọi vấn đề. Chỉ có thông qua hành động bản chất của vấn đề mới được bộc lộ, chân lí mới được kiểm chứng. - Hành động đúng, có lí tưởng soi đường sẽ mang lại lợi ích cho bản thân và cộng đồng. Ngược lại, hành động sai lầm thì cá nhân phải nhận lấy hậu quả, tác động xấu tới cộng đồng, xã hội. Có những hành động dẫn tới thất bại, có những sai lầm có thể sửa chữa, nhưng có những sai lầm không thể khắc phục. Song nếu không thông qua hành động con người sẽ chẳng bao giờ hiểu được bản chất của vấn đề, . Do đó, khi hành động phải cân nhắc kĩ những khả năng có thể xẩy ra để phát huy mặt tích cực và hạn chế những tác hại do hành động đó mang lại. Tuy nhiên, không phải mọi thất bại đều vô nghĩa. Nó sẽ trở thành bài học bổ ích cho cá nhân và cộng đồng. - Khởi thuỷ không phải là lời nói mà khởi thuỷ là hành động. Lịch sử loài người là lịch sử được tạo nên bằng lao động và đấu tranh không mệt mỏi để khẳng định quyền làm chủ. Thông qua lao động, loài người từng bước thoát khỏi cuộc sống bầy đàn để xây dựng cuộc sống văn minh. Từ lao động, loài người chinh phục được tự nhiên và khám phá ra đời sống tâm hồn, tự nhận 1
2. thức về bản thân. Qua lao động, loài người sản xuất ra của cải vật chất phục vụ đời sống và sáng tạo nên những giá trị tinh thần nâng cao nhu cầu hưởng thụ, thúc đẩy năng lực sáng tạo vô tận của con người. - Ý nghĩa nhân văn của câu nói và tính luôn mới của nó đổi với mỗi cá nhân, mỗi thời đại. Câu 2(12 điểm) A. Yêu cầu về kĩ năng: Thí sinh biết vận dụng các thao tác lập luận và hệ thống kiến thức bộ môn để giải quyết yêu cầu của đề bài. B. Yêu cầu về kiến thức: Trên cơ sở đọc - hiểu văn bản truyện Hai đứa trẻ và kiến thức văn học sử về nhóm Tự Lực văn đoàn cũng như kiến thức lí luận văn học, thí sinh lí giải, chứng minh giá trị vượt thời gian của tác phẩm. Để thực hiện tốt bài viết, thí sinh phải nắm được quan niệm sáng tác của Thạch Lam có gì khác với các cây bút cùng văn phái. Nắm được phong cách nghệ thuật truyện ngắn Thạch Lam và những đặc sắc của truyện Hai đứa trẻ để xây dựng luận điểm. Tính hiện đại của tác phẩm, chất thơ và mạch ngầm văn bản v v đã góp phần đưa tác phẩm đến với bạn đọc hôm nay. Sức sống vượt thời gian của tác phẩm trở thành niềm mơ ước và bài học cho người nghệ sĩ trong lĩnh vực sáng tạo nói chung và viết văn nói riêng. 2