Đề kiểm tra Ngữ văn Lớp 12 - Bài số 3 - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án + Ma trận)

Nội dung text: Đề kiểm tra Ngữ văn Lớp 12 - Bài số 3 - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án + Ma trận)

1. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI ĐỀ KIỂM TRA, NĂM HỌC 2019-2020 TỔ: NGỮ VĂN BÀI SỐ:3 MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 12 THỜI GIAN: 90p (Không kể thời gian phát đề) Họ và tên học sinh ..lớp: Đề bài: Phần I. Đọc hiểu Đọc văn bản và trả lời các câu hỏi sau: Nguyễn Bá Hải, giảng viên Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, hiện đang sở hữu bảng thành tích đáng nể khi trở thành tiến sỹ chuyên ngành robot sinh học ở 27 tuổi Các kết quả nghiên cứu quan trọng của TS Nguyễn Bá Hải phải kể đến là “mắt thần” – sản phẩm thiết bị dẫn đường cho người khiếm thị, máy pha cà phê công nghệ Nhật-Việt- Italy, bộ thí nghiệm đa năng cho người học lập trình robot, robot sửa khuyết tật các đường cống Để đến được với thành công ấy, ít ai biết anh đã trải qua nhiều cơ cực trong cuộc sống và không ít thất bại trong nghiên cứu khoa học. Tâm sự về phương châm sống, TS. Nguyễn Bá Hải cho rằng: “chúng ta hãy bớt than thở và qui kết vào lỗi hệ thống, là do hoàn cảnh khách quan, hay do sự bất công nào đó, chúng ta và chính chúng ta hãy nỗ lực không ngừng mỗi ngày bồi đắp giá trị tâm hồn của bản thân mình bằng những suy nghĩ và việc làm cụ thể tác động tích cực đối với chính bản thân, gia đình và cộng đồng của chúng ta. Để cùng xây dựng một đất nước Việt Nam tươi đẹp, dù là ai, ta cũng cần một tấm lòng và tập trung toàn tâm lực, trí tuệ cho công việc mà mình được phân công thực hiện hay đã lựa chọn gắn bó” Trả lời câu hỏi “Đam mê sáng tạo để làm gì?”, anh đã chia sẻ: “Đó cũng là một dạng nguồn lực phát triển những công nghệ mới phục vụ nâng cao năng suất lao động và sự tiện nghi, an toàn, văn minh cho xã hội. Và tuổi trẻ đóng góp cho sự phát triển cho xã hội chính là đóng góp sự đam mê sáng tạo ấy... vừa là trách nhiệm vừa là cơ hội để thanh niên chúng ta hoàn thiện bản thân, để khẳng định ý nghĩa tồn tại của chính mình Chúng ta hãy can đảm xông pha vào những “mặt trận” bản thân mình còn yếu kém thông qua việc học bằng cách dạy, học bằng cách làm, học từ thực tiễn và luôn ghi nhớ tất cả điều vĩ đại đều bắt nguồn từ những việc nhỏ nhoi nhất” TS Nguyễn Bá Hải đã lan truyền thông điệp về tình yêu thương và sự cống hiến ở các bạn trẻ bằng lời Thủ tướng Phần Lan – đất nước của sự sáng tạo: “Hãy ước mơ, hãy tin tưởng đoàn kết, hãy làm việc chăm chỉ, và thành công sẽ tới”. (Trích Phụng sự cộng đồng để khẳng định ý nghĩa tồn tại của chính mình – Bảo Hân, nguồn: hanoimoi.com.vn) Câu 1. Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn trích văn bản trên? Câu 2. Theo Tiến sỹ Nguyễn Bá Hải, cách để tuổi trẻ có thể thực hiện được đam mê sáng tạo là gì? Câu 3. Theo anh/chị, việc tác giả đưa thông tin về Tiến sỹ Nguyễn Bá Hải có tác dụng gì đối với thế hệ trẻ? Câu 4. Anh/chị có đồng tình với thông điệp: “Hãy ước mơ, hãy tin tưởng đoàn kết, hãy làm việc chăm chỉ, và thành công sẽ tới” không? Vì sao? Phần II. Làm văn Câu 1. (2,0 điểm): Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ về giá trị của đam mê sáng tạo đối với tuổi trẻ. Câu 2. (5,0 điểm)
2. Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau: Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi! Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi Mường Lát hoa về trong đêm hơi Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm Heo hút cồn mây, súng ngửi trời Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi Anh bạn dãi dầu không bước nữa Gục lên súng mũ bỏ quên đời! (Trích Tây Tiến, Ngữ văn 12, tập 1-NXB Giáo dục 2008)
3. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI ĐỀ KIỂM TRA MỘT TIẾT, NĂM HỌC 2019-2020 TỔ: NGỮ VĂN BÀI SỐ: 3 MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 12 THỜI GIAN: 90 (Không kể thời gian phát đề) HƯỚNG DẪN CHẤM (Gồm 03 trang) A. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm. B. Đáp án và thang điểm: I. Phần đọc hiểu: Hướng dẫn chấm Điểm Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi Câu 1. Phong cách ngôn ngữ: Báo chí 0.50đ Câu 2. Theo Tiến sỹ Nguyễn Bá Hải, cách để tuổi trẻ có thể thực hiện được đam mê sáng tạo là: 0.50đ – can đảm xông pha vào những “mặt trận” bản thân mình còn yếu kém – "học bằng cách dạy, học bằng cách làm, học từ thực tiễn và luôn ghi nhớ tất cả điều vĩ đại đều bắt nguồn từ những việc nhỏ nhoi nhất" để bắt đầu cho quá trình thực hiện đam mê sáng tạo Câu 3. Việc tác giả đưa thông tin về Tiến sỹ Nguyễn Bá Hải có tác dụng : – Chia sẻ và nhắc nhở sâu sắc về một lối sống tích cực, giàu trách nhiệm, bản lĩnh 1.00đ – Truyền cảm hứng và động lực đối với việc đam mê sáng tạo Câu 4. Anh/chị có đồng tình với thông điệp: “Hãy ước mơ, hãy tin tưởng đoàn kết, hãy làm việc chăm chỉ, và thành công sẽ tới” ? Vì sao? * Lí giải rõ ràng, thuyết phục về quan điểm đưa ra: – Chỉ có con người biết ước mơ và chăm chỉ làm việc để biến ước mơ thành hiện thực mới có thể thành công trong cuộc sống – Khi con người biết tin tưởng vào chính mình, con người và cuộc sống, biết sống vì 1.00đ mọi người và kết nối sức mạnh của mọi người với nhau thì con đường thực hiện ước mơ của cá nhân và tất cả mọi người đều trở nên thuận lợi và dễ dàng thành công II. Làm văn CÂU Hướng dẫn chấm ĐIỂM Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn 7.0đ (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ về giá trị của đam mê sáng tạo đối với tuổi trẻ. a. Yêu cầu về kỹ năng: - Biết cách viết một đoạn văn nghị luận xã hội; kết cấu chặt chẽ (bố cục rõ
4. ràng: Mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn) 0.50đ Câu 1 - Diễn đạt lưu loát; luận điểm rõ ràng, văn trong sáng; không mắc lỗi chính tả, (2.00 đ) dùng từ, ngữ pháp - Sáng tạo b Yêu cầu về nội dung kiến thức: * Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: đam mê và sáng tạo đối với tuổi trẻ. 0.25 * Đoạn văn trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý sau: 1.00 + Giải thích: “đam mê” là sự yêu thích, hứng thú đặc biệt và tập trung cao độ đối với một công việc nào đó; “sáng tạo”: là cách tìm tòi, phát hiện để tiến hành, thực hiện theo cách thức mới mẻ, đột phá để tạo nên sản phẩm mới.-> Để tạo nên những bước đột phá, để thành công, tuổi trẻ cần có sự đam mê, hứng thú sáng tạo + Bàn luận: - Niềm đam mê có vai trò quan trọng trong đời sống sinh hoạt, học tập, lao động, ; biểu hiện của đam mê, - Niềm đam mê và sự sáng tạo luôn có mối quan hệ chặt chẽ (niềm đam mê thúc đẩy sự sáng tạo, ngược lại, sự sáng tạo với những thành quả của nó có tác động tạo niềm tin, nuôi dưỡng sự đam mê, ); - Phê phán một bộ phận giới trẻ có biểu hiện đam mê lạc lối (cờ bạc, rượu 0.25 chè, nghiện internet ); thiếu sức sáng tạo trong học tập và rèn luyện * Đưa ra bài học nhận thức và hành động phù hợp Lưu ý: Nếu thí sinh có những suy nghĩ, kiến giải riêng mà hợp lý thì vẫn cho điểm tối đa. a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận 0.25 Mở bài xác định được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề 0.25 Câu 2 b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Nỗi nhớ của nhà thơ Quang Dũng về thiên nhiên miền Tây trên những chặng đường hành quân gian khổ (5.00 đ) của người lính Tây Tiến. c. HS triển khai vấn đề theo nhiều cách khác nhau nhưng cần phải đảm bảo những nội dung sau: * Giới thiệu về tác giả Quang Dũng, tác phẩm Tây Tiến và trích dẫn đoạn thơ cần nghị luận 0.25 * Cảm nhận về đoạn thơ trong bài thơ Tây Tiến - Khái quát chung 0.25 - Nội dung: Nỗi nhớ của nhà thơ về thiên nhiên miền Tây Bắc và những cuộc 2.5 hành gian khổ quân của đoàn binh Tây tiến. + Thiên nhiên: Dữ dội, hoang sơ mà hùng vĩ thơ mộng. + Đoàn binh Tây Tiến: Vất vả, gian lao, hành quân liên miên giữa núi
5. rừng khắc nghiệt, kiệt sức mà ngã xuống. Tuy nhiên họ vẫn mang vẻ đẹp anh hùng, bi tráng – Nghệ thuật : 0.75 + Bút pháp hiện thực, lãng mạn + Sử dụng các thủ pháp: Tương phản, cường điệu, điệp từ, các từ láy, ngắt nhịp, các thanh bằng-trắc, . + Thể thơ bảy chữ + Ngôn ngữ, hình ảnh: Giàu tính tạo hình, giàu chất họa 0.25 * Đánh giá chung 0.25 Sáng tạo: Có sự diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩsâu sắc, mới mẻ về vấn đề nghị luận Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo về chính tả, ngữ pháp 0.25