Đề kiểm tra môn Ngữ văn 12 - Bài số 3 - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án + Ma trận)

Nội dung text: Đề kiểm tra môn Ngữ văn 12 - Bài số 3 - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án + Ma trận)

1. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI ĐỀ KIỂM TRA BÀI VIẾT SỐ 3 TỔ NGỮ VĂN NĂM HỌC 2019 - 2020 Môn: Ngữ văn 12 (Chương trình chuẩn) Thời gian: 90 phút (Không kể thời gian phát đề) I. Đọc hiểu (3.0 điểm) Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi bên dưới: Tuổi trẻ, tự bản thân nó đã là một tài sản, tự bản thân nó đã hàm chứa ánh sáng và hạnh phúc, khi bị dùi xuống bùn, cơ hội để nó tỏa sáng và thăng hoa sẽ lớn hơn so với khi bạn già đi. Lúc đó là phép thử trong tay còn mầu nhiệm, con tốt đó trong tay có thể còn phong Hậu, bạn có thời gian làm hậu thuẫn và chân trời vẫn còn nhiều thôi thúc. Còn khi bạn lớn tuổi hơn, những xây xước đằng trước sẽ làm cho bạn ngần ngại, nếu bạn bị rớt xuống bùn, thì rất có thể, bạn sẽ tặc lưỡi nằm đó một mình, hoặc sẽ cố gắng vùng vẫy sao cho người đó cũng lem luốc giống với bạn. Tuổi trẻ có một thứ vốn ngầm rất đáng quí mà không phải ai cũng biết: sự cô đơn. Trái tim là một giống loài dễ hư hỏng. Nếu nó được no đủ, nó sẽ đổ đốn ngay lập tức. Hạnh phúc làm cho người ta mềm yếu, người ta vui tươi với mọi thứ, người ta quên mất việc phải làm, người ta còn bắt đầu tặc lưỡi nhiều hơn với những thói quen xấu. Tình yêu là một giống dây leo khó chiều. Nó cần được thử thách và bị tấn công. Nếu bạn móm cơm hàng ngày, chăm sóc nó quá no đủ, nó sẽ chết yểu. (Theo Kênh14.vn) Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của văn bản Câu 2: Vì sao tác giả lại cho rằng: Tuổi trẻ, tự bản thân nó đã là một tài sản? Câu 3: Anh/Chị hiểu như thế nào về ý kiến: khi bạn đã lớn tuổi hơn, những xây xước đằng trước sẽ làm cho bạn ngần ngại? Câu 4: Anh/Chị có đồng tình với quan niệm: Trái tim là một giống loài dễ hư hỏng. Nếu nó được no đủ, nó sẽ đổ đốn ngay lập tức? II. Làm văn (7.0 điểm) Câu 1: Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về giá trị của tuổi trẻ. Câu 2: Cảm nhận của anh (chị) về đoạn thơ sau: Đất là nơi anh đến trường Nước là nơi em tắm Đất Nước là nơi ta hò hẹn Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm Đất là nơi “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc” Nước là nơi “con cá ngư ông móng nước biển khơi” Thời gian đằng đẵng Không gian mênh mông Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ Đất là nơi Chim về Nước là nơi Rồng ở Lạc Long Quân và Âu Cơ Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng Những ai đã khuất
2. Những ai bây giờ Yêu nhau và sinh con đẻ cái Gánh vác phần người đi trước để lại Dặn dò con cháu chuyện mai sau Hằng năm ăn đâu làm đâu Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ. (Trích Đất Nước (trường ca Mặt đường khát vọng) – Nguyễn Khoa Điềm, SGK Ngữ văn 12, tập một, tr.118 - 119, NXB Giáo dục 2008) ..Hết
3. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI ĐỀ KIỂM TRA BÀI VIẾT SỐ 3 TỔ NGỮ VĂN NĂM HỌC 2019 - 2020 Môn: Ngữ văn 12 (Chương trình chuẩn) Thời gian: 90 phút (Không kể thời gian phát đề) HƯỚNG DẪN CHẤM (Gồm 02 trang) A. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm. B. Đáp án và thang điểm CÂU ĐÁP ÁN ĐIỂM Đọc-hiểu - Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản: nghị luận/ 0.50 Câu 1 phương thức nghị luận. Tác giả lại cho rằng: Tuổi trẻ - tự bản thân nó đã là một tài sản. Vì: 0.50 - Tuổi trẻ, tự bản thân nó đã là một tài sản, tự bản thân nó đã hàm chứa Câu 2 ánh sáng và hạnh phúc, khi bị dùi xuống bùn, cơ hội để nó tỏa sáng và thăng hoa sẽ lớn hơn so với khi bạn già đi. - Tuổi trẻ có thời gian làm hậu thuẫn và chân trời vẫn còn nhiều thôi thúc. Ý kiến: khi bạn đã lớn tuổi hơn, những xây xước đằng trước sẽ làm cho bạn ngần ngại được hiểu như sau: - Khi đã lớn tuổi hơn, nghĩa là con người đã không còn như tuổi trẻ với sức 0.50 khỏe, nhiệt huyết. Câu 3 - Hơn nữa, khi lớn tuổi hơn, nghĩa là con người đã có thời gian của tuổi trẻ 0.50 với nhiều trải nghiệm, đã va chạm những va vấp, thất bại trong cuộc đời và bây giờ, họ không còn nhiều thời gian để thử thách hay thay đổi, hoặc ngại thay đổi. - Thể hiện quan điểm 0.50 Câu 4 - Lí giải hợp lý, thuyết phục. 0.50 Làm văn a. Đảm bảo cấu trúc của một đoạn văn đoạn: có Mở đoạn, Thân đoạn, Kết 0.25 Câu 1 đoạn b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0.25 c. Triển khai các luận điểm nghị luận: vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Có thể viết đoạn văn theo định hướng sau: - Giải thích: Thế nào là tuổi trẻ? 0.25 + Là lứa tuổi thanh niên, thiếu niên được trang bị kiến thức và rèn luyện đạo đức, sức khỏe.
4. + Là những người làm chủ tương lai của đất nước, động lực giúp xã hội phát triển. - Vai trò của tuổi trẻ: 0.25 + Tuổi trẻ là mùa xuân của đời người, là khoảng thời gian đẹp và quí giá nhất. + Tuổi trẻ luôn là lực lượng tiên phong xông pha vào những nơi gian khổ và có những đóng góp lớn cho đất nước trên mọi lĩnh vực, làm rạng danh cho Tổ quốc (dẫn chứng liệt kê: trong chiến tranh, thời bình) + Tuổi trẻ là niềm kì vọng, tương lai của đất nước. - Bàn luận: nhiều bạn trẻ vẫn chưa thấy hết và chưa biết quí trọng giá trị 0.25 của tuổi trẻ, lãng phí thời gian tuổi trẻ vào những việc vô bổ. - Bài học nhận thức và hành động. 0.25 d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề 0.25 nghị luận e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu 0.25 a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận: Có đầy đủ phần Mở bài, 0.50 Câu 2 Thân bài, Kết bài. Mở bài giới thiệu được tác giả, tác phẩm, đoạn trích; Thân bài triển khai được các luận điểm thể hiện cảm nhận về đoạn trích; Kết bài khái quát được nội dung nghị luận về đoạn trích. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0.50 c. Triển khai các luận điểm nghị luận: vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. * Nội dung: - Cảm nhận Đất Nước từ phương diện không gian: + Đất Nước gắn với không gian gần gũi trong cuộc sống sinh hoạt đời 1.00 thường của mỗi người + Đất Nước gắn với không gian của tình yêu đôi lứa + Đất Nước gắn với không gian tráng lệ, rộng lớn, giàu đẹp của lãnh thổ + Đất Nước gắn với không gian sinh tồn thiêng liêng của dân tộc - Cảm nhận Đất Nước từ phương diện thời gian: Đất Nước gắn với chiều 0.50 dài và chiều sâu lịch sử của dân tộc; Đất Nước của bao thế hệ đã đi qua, luôn hướng về nguồn cội. - Cảm nhận Đất Nước từ phương diện văn hóa, văn học dân gian: 0.50 + Đất Nước gắn liền với chiều sâu văn hóa của dân tộc. Những câu thơ được gợi lên, lấy ý từ những bài ca dao Khăn thương nhớ ai ; Con chim phượng hoàng bay ngang hòn núi bạc/ Con cá ngư ông móng nước ngoài khơi + Chiều sâu văn hóa của một dân tộc có truyền thống dân gian lâu đời: thần thoại về Lạc Long Quân và Âu Cơ nói lên nguồi gốc con Rồng cháu Tiên cao quý của dân tộc, truyền thuyết Hùng Vương dựng nước và ngày giỗ tổ 10.3. * Về nghệ thuật 0.50 + Cách thể hiện đậm đà màu sắc dân gian: vận dụng phong phú chất liệu văn hoá và văn học dân gian; Đất Nước của nhân dân trở thành hình tượng trung tâm, gần gũi, giàu sức gợi cảm.
5. + Thể thơ tự do, biến đổi linh hoạt về nhịp điệu; có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất chính luận và trữ tình; từ Đất Nước viết hoa, lúc được tách ra để khơi sâu, lúc hợp lại tạo sự thống nhất gắn bó. * Đánh giá chung: Với những cảm nhận độc đáo, mới mẻ, tài hoa nghệ 0.50 thuật, Nguyễn Khoa Điềm có sự cảm nhận về Đất nước sâu sắc mang đậm tư tưởng Đất Nước của Nhân dân. d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề 0.50 nghị luận e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu 0.50 Lưu ý: Giám khảo chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt cả yêu cầu về kỹ năng và kiến thức ..Hết...................