3 Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn 10+11 - Bài số 5 - Năm học 2018-2019 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án)

Nội dung text: 3 Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn 10+11 - Bài số 5 - Năm học 2018-2019 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án)

1. Trường THPT Mạc Đĩnh Chi ĐỀ THI HỌC KỲ II. Năm học 2018 - 2019 Tổ Ngữ Văn Môn: Ngữ Văn 10 (Chương trình chuẩn) Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề) ĐỀ CHÍNH THỨC Đề bài: I. Đọc hiểu: (3 điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: “Sự trung thực là nền tảng cơ bản giữ cho những mối quan hệ được bền vững”- Ramsey Clark. Trung thựcn- ứng xử cao nhất của sự tôn trọng. Một thái độ ứng xử tích cực, những thói quen tốt, cách nhìn lạc quan, khát khao theo đuổi những mục tiêu, vv.. mới chỉ là điều kiện cần nhưng vẫn chưa đủ để đưa bạn đến thành công nếu vẫn còn thiếu sự trung thực và chính trực. Bạn sẽ chẳng bao giờ cảm nhận trọn vẹn những giá trị của bản thân khi chưa tìm thấy sự bình an trong tâm hồn mình. Viên đá đầu tiên và cần thiết nhất của nền tảng đó là sự trung thực. Vì sao tôi lại xem trọng tính trung thực đến thế? Đó là bởi vì tôi đã phải mất một thời gian rất dài mới có thể nhận ra rằng sự trung thực chính là phần còn thiếu trong nỗ lực tìm kiếm sự thành công và hoàn thiện bản thân tôi. Tôi không phải là một kẻ hay nói dối, một kẻ tham lam, một tên trộm mà tôi chỉ thiếu tính trung thực mà thôi. Giống như nhiều người khác, tôi cũng quan niệm “Ai cũng thế cả mà”, một chút không trung thực không có gì là xấu cả. Tôi đã tự lừa dối mình. Dù muộn màng, nhưng rồi tôi cũng khám phá ra rằng không trung thực là một điều rất tệ hại và để lại một hậu quả khôn lường. Ngay sau đó, tôi quyết định sẽ ngay thẳng, chính trực trong tất cả mọi việc. Đó là một lựa chọn quan trọng làm thay đổi cuộc đời tôi. (Theo Hal Urban, “Những bài học cuộc sống”, www wattpad.com) Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên. Câu 2: Tác giả nhấn mạnh phẩm chất gì của con người? Câu 3: Anh/chị hiểu như thế nào về câu nói: “Sự trung thực là nền tảng cơ bản giữ cho những mối quan hệ được bền vững”? Câu 4. Thông điệp mà anh/chị tâm đắc nhất trong đoạn trích? II. Làm văn (7 điểm) Cảm nhận của anh/chị về đoạn thơ sau: Dạo hiên vắng thầm gieo từng bước, Ngồi rèm thưa rủ thác đòi phen. Ngoài rèm thước chẳng mách tin,
2. Trong rèm dường đã có đèn biết chăng ? Đèn có biết, dường bằng chẳng biết, Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi. Buồn rầu nói chẳng nên lời, Hoa đèn kia với bóng người khá thương Gà eo óc gáy sương năm trống Hòe phất phơ rủ bóng bốn bên Khắc giờ đằng đẵng như niên Mối sầu dằng dặc tựa miền biển xa” ( Trích chinh phụ ngâm - Đặng Trần Côn, Bản dịch Đoàn Thị Điểm, SGK Ngữ văn 10, tập 2, NXB GD)
3. Trường THPT Mạc Đĩnh Chi ĐỀ THI HỌC KỲ II. Năm học 2018 - 2019 Tổ Ngữ Văn Môn: Ngữ Văn 10 (Chương trình chuẩn) Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề) ĐỀ CHÍNH THỨC HƯỚNG DẪN CHẤM (Gồm 02 trang) A. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm. B. Đáp án và thang điểm Câu Đáp án Điểm I. Đọc hiểu 1. Nghị luận 0.5 (3.0 điểm) 2. Trung thực 0.5 3. “Sự trung thực là nền tảng cơ bản giữ cho những mối quan hệ được bền vững” 1.0 – Sự trung thực: là thật thà, ngay thẳng, đúng với sự thật, không làm sai lạc đi; trái ngược với sự dối trá – Sự trung thực sẽ giúp tạo được niềm tin, lòng tin với mọi người, từ đó giữ cho các mối quan hệ được bền vững, lâu dài 4. Học sinh tìm ra thông điệp và lý giải ngắn gọn 1.0 II. Làm văn (7 điểm)
4. Cảm nhận đoạn 1 đoạn thơ trong đoạn trích Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ (Trích Chinh phụ ngâm, Đặng Trần Côn, Bản dịch Đoàn Thị Điểm) a/ Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận văn học 0.5 b/ Xác định đúng yêu cầu của đề 0.5 c/ Định hướng dàn ý: - Nỗi cô đơn, buồn khổ của người chinh phụ - Nỗi mong mỏi, chờ đơi, hi vọng của người chinh phụ được miêu tả cụ thể. - Nỗi buồn sầu, lo lắng của người chinh phụ vì không nhận được tin tức của người chồng. - Nghệ thuật: tả cảnh ngụ tình, miêu tả tâm lý nhân vật. - Thể thơ: song thất lục bát 5.5 d/ Sáng tạo: có quan điểm riêng, có suy nghĩ mới mẻ, phù hợp với chuẩn mực đạo đức, văn hóa, pháp luật, có cách diễn đạt độc đáo. 0.25 e/ Chính tả, dùng từ đặt câu: Đảm bảo chính tả, ngữ pháp, ngữ 0.25 nghĩa tiếng Việt. * Lưu ý: Chỉ cho điểm tối đa khi học sinh đạt cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức. Nếu học sinh có suy nghĩ riêng mà hợp lí thì vẫn được chấp nhận.
5. Trường THPT Mạc Đĩnh Chi ĐỀ THI HỌC KỲ II. Năm học 2018 - 2019 Tổ Ngữ Văn Môn: Ngữ Văn 11 (Chương trình chuẩn) Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề) ĐỀ CHÍNH THỨC Đề bài: I. Đọc hiểu: (3 điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: Tỉ phú Hồng Kông Yu Pang-Lin vừa qua đời ở tuổi 93, để lại di chúc hiến toàn hộ tài sản trị giá khoảng 2 tỉ USD cho hoạt động từ thiện. Ông giải thích hành động của mình:”Nếu các con tôi giỏi hơn tôi thì chẳng cần phải để nhiều tiền cho chúng. Nếu chúng kém cỏi thì có nhiều tiền cũng chỉ có hại cho chúng mà thôi”. Yu Pang-Lin không phải là người đầu tiên trên thế giới “keo kiệt ” với con nhưng lại hào phóng với xã hội. Ngườị giàu nhất thế giới — Bill Gates — từng tuyên bố sẽ chỉ để lại cho con 0,05% tổng tài sản kếch xù của mình. Báo chí hỏi tại sao lại như vậy, ông trả lời đại ý: Con tôi là con người, mà đã là con người thì phải tự kiếm sống, không chỉ kiếm sống để phục vụ chính bản thân mình mà còn phải góp phần thúc đẩy xã hội. Đã là con người thì phải lao động. Tại sao tôi phải cho con tiền? [ ]. Có người nói rằng, có hai thứ mà cha mẹ cần trang bị cho con cái và chỉ hai thứ đó là đủ, còn không, nếu có để lại cho con thứ gì đi nữa mà thiếu hai thứ đó thì coi như chưa cho con gì cả. Hai thứ đó là: ý thức tự chịu trách nhiệm về bản thân mình và năng lực để tự chịu trách nhiệm. (Theo Nhật Huy, Không để lại tiền cho con, Dẫn theo http:// tuoitre.vn, ngày 10/5/2015) Câu 1. Tỉ phú Hồng Kong Yu Pang-Lin đã giải thích thế nào về hành động hiến toàn bộ tài sản của mình cho hoạt động từ thiện? Câu 2. Trong đoạn trích, có hai thứ mà cha mẹ cần trang bị cho con cái và chỉ hai thứ đó là đủ, đó là thứ gì? Câu 3. Vì sao những người cha tỉ phú như Pang-Lin, Bill Gates không muốn để lại nhiều của cải cho con cái? Câu 4. Anh/ Chị có đồng tình với ý kiến được nêu ở đoạn kết trong phần đọc hiểu: Có người nói rằng, có hai thứ mà cha mẹ cần trang bị cho con cái và chỉ hai thứ đó là đủ, còn không, nếu có để lại cho con thứ gì đi nữa mà thiếu hai thứ đó thì coi như chưa cho con gì cả. Hai thứ đó là: ý thức tự chịu trách nhiệm về bản thân mình và năng lực để tự chịu trách nhiệm không? Vì sao?
6. II. Làm văn (7,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm): Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10 – 15 dòng) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý thức tự chịu trách nhiệm của bản thân. Câu 2 (5 điểm) Cảm nhận của anh/chị về bài thơ sau: Chim mỏi về rừng tìm chốn ngủ, Chòm mây trôi nhẹ giữa tầng không. Cô em xóm núi xay ngô tối, Xay hết, lò than đã rực hồng. (Chiều tối, Hồ Chí Minh. Ngữ văn 11, tập 2, NXB GD)
7. Trường THPT Mạc Đĩnh Chi ĐỀ THI HỌC KỲ II. Năm học 2018 - 2019 Tổ Ngữ Văn Môn: Ngữ Văn 11 (Chương trình chuẩn) Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề) ĐỀ CHÍNH THỨC HƯỚNG DẪN CHẤM (Gồm 03 trang) A. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm. B. Đáp án và thang điểm Câu Đáp án Điểm I. Đọc hiểu 1. Tỉ phú Hồng Kong giải thích hành động của mình:”Nếu các con tôi 0.5 giỏi hơn tôi thì chẳng cần phải để nhiều tiền cho chúng. Nếu chúng kém (3.0 điểm) cỏi thì có nhiều tiền cũng chỉ có hại cho chúng mà thôi”. 2. Hai thứ đó là: ý thức tự chịu trách nhiệm về bản thân mình và năng 0.5 lực để tự chịu trách nhiệm. 3. Những người cha tỉ phú như Pang-Lin, Bill Gates không muốn để lại nhiều của cải cho con cái vì họ quan niệm rằng: 1.0 -Nếu con cháu họ tài giỏi, chúng sẽ tự kiếm được tiền. Nếu chúng kém cỏi thì của cải có sẵn chỉ làm hại thêm (lười biếng, ỷ lại, sa vào các tệ nạn xã hội ). – Lao động là trách nhiệm của mỗi con người, không chỉ để nuôi sống bản thân mà còn để góp phần thúc đẩy xã hội.
8. 4. HS có thể đồng tình hoặc không đồng tình nhưng phải có lý giải hợp 1.0 lý mới cho điểm tối đa II. Làm văn (7 điểm) Câu 1 (2 Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10 – 15 dòng) trình bày suy nghĩ điểm) của anh/chị về ý thức tự chịu trách nhiệm của bản thân. -Ý thức tự chịu trách nhiệm của bản thân mình: chịu trách nhiệm về mọi suy nghĩ, hành động, sự trưởng thành về trí tuệ và nhân cách của chính mình. -Biết chịu trách nhiệm tức là đã trưởng thành và sẽ chín chắn hơn trong mọi quyết định - Bài học nhận thức: ý thức chịu trách nhiệm là một phần trong cuộc sống mỗi người vì thế cần phải suy nghĩ trước mọi hành động. Câu 2 (5 Cảm nhận bài thơ Chiều tối (Hồ Chí Minh) điểm) a/ Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận văn học 0.25 b/ Xác định đúng yêu cầu của đề 0.25 c/ Định hướng dàn ý: - Bức tranh thiên nhiên đẹp nhưng buồn. Người tù mở lòng đón nhận thiên nhiên, vượt lên sự đày ải về thể xác. - Bức tranh đời sống lạc quan. Tinh thần thép của người tù cộng sản. - Nghệ thuật: chấm phá, bút pháp cổ diển và hiện đại 4.0 d/ Sáng tạo: có quan điểm riêng, có suy nghĩ mới mẻ, phù hợp với chuẩn mực đạo đức, văn hóa, pháp luật, có cách diễn đạt độc đáo. 0.25
9. e/ Chính tả, dùng từ đặt câu: Đảm bảo chính tả, ngữ pháp, ngữ 0.25 nghĩa tiếng Việt. * Lưu ý: Chỉ cho điểm tối đa khi học sinh đạt cả yêu cầu về kĩ năng và kiến thức. Nếu học sinh có suy nghĩ riêng mà hợp lí thì vẫn được chấp nhận.