2 Đề thi thử vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Gia phố (Có đáp án + Ma trận)

Nội dung text: 2 Đề thi thử vào lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2018-2019 - Trường THCS Gia phố (Có đáp án + Ma trận)

1. TRƯỜNG THCS GIA PHỐ ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT Tổ KHXH NĂM HỌC 2018 – 2019 MÔN: NGỮ VĂN THỜI GIAN: 90 PHÚT. 1. Ma trận đề Mức độ cần đạt Nội dung Vận dụng Tổng Kiểm tra đánh giá Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cao số Ngữ liệu: - Xác định - Phân tích 01 đoạn cấu trúc ngữ được tác văn tự sự pháp. dụng của Tiếng - Xác định biện pháp Việt thành phần nghệ thuật tình thái trong câu trong câu văn. văn Số câu 2 1 3 Tổng Số điểm 1,0 1,0 2,0 Tỉ lệ 10 % 10 % 20 % Nghị Viết bài văn luận xã nghị luận xã Làm hội hội (khoảng văn 200 chữ) Nghị Viết bài văn luận văn nghị luận về học một đoạn thơ. Số câu 1 1 2 Tổng Số điểm 3,0 5,0 8 Tỉ lệ 30 % 50 % 70 % Số câu 2 1 1 1 5 Tổng toàn Số điểm 1,0 1,0 3,0 5,0 10 bài Tỉ lệ 10 % 10 % 30 % 50 % 100 %
2. TRƯỜNG THCS GIA PHỐ ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2018 - 2019 MÃ ĐỀ : 02 Môn thi: Ngữ văn 9 Thời gian: 90 phút (Không kể thời gian giao đề) ---------------------------------- Câu 1 (2.0 điểm) Đọc kĩ đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu sau: “Nhưng tạnh mất rồi. Tạnh rất nhanh như khi mưa đến. Sao chóng thế? Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi. Rõ ràng tôi không tiếc những viên đá. Mưa xong thì tạnh thôi. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể là những cái đó Hoặc là cây, hoặc cái vòm tròn của nhà hát, hoặc bà bán kem đẩy chiếc xe chở đầy thùng kem, trẻ con háo hức bâu xung quanh. Con đường nhựa ban đêm, sau cơn mưa mùa hạ rộng ra, dài ra, lấp loáng ánh đèn trông như sông nước đen. Những ngọn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về xứ sở thần tiên ” (Những ngôi sao xa xôi, Lê Minh Khuê, Ngữ văn 9, tập 2) a) Xác định cấu trúc ngữ pháp của câu văn sau: "Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi" b) Tìm thành phần tình thái trong câu văn: “Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố”. c) Phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật so sánh trong câu văn: “Những ngọn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về xứ sở thần tiên.” Câu 2 (3.0 điểm) Em hãy viết bài văn (khoảng 200 từ), trình bày suy nghĩ về đức tính tiết kiệm của con người trong xã hội hiện nay. Câu 3 (5.0 điểm) Cảm nhận của em về đoạn thơ sau: “Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói trong tim Mai về miền nam thương trào nước mắt Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác Muốn làm bông hoa tảo hương đâu đây Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này. (Trích “Viếng Lăng Bác ” – Viễn Phương , Ngữ văn 9, tập 2). ---------------- HẾT---------------- Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không được giải thích gì thêm.
3. TRƯỜNG THCS GIA PHỐ ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2018 - 2019 MÃ ĐỀ : 01 Môn thi: Ngữ văn 9 Thời gian: 90 phút (Không kể thời gian giao đề) ---------------------------------- Câu 1 (2.0 điểm) Đọc kĩ đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu sau: “Nhưng tạnh mất rồi. Tạnh rất nhanh như khi mưa đến. Sao chóng thế? Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi. Rõ ràng tôi không tiếc những viên đá. Mưa xong thì tạnh thôi. Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố. Phải, có thể là những cái đó Hoặc là cây, hoặc cái vòm tròn của nhà hát, hoặc bà bán kem đẩy chiếc xe chở đầy thùng kem, trẻ con háo hức bâu xung quanh. Con đường nhựa ban đêm, sau cơn mưa mùa hạ rộng ra, dài ra, lấp loáng ánh đèn trông như sông nước đen. Những ngọn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về xứ sở thần tiên ” (Những ngôi sao xa xôi, Lê Minh Khuê, Ngữ văn 9, tập 2) a) Xác định cấu trúc ngữ pháp của câu văn sau: "Tôi bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi" b) Tìm thành phần tình thái trong câu văn: “Mà tôi nhớ một cái gì đấy, hình như mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố”. c) Phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật so sánh trong câu văn: “Những ngọn điện trên quảng trường lung linh như những ngôi sao trong câu chuyện cổ tích nói về xứ sở thần tiên.” Câu 2 (3.0 điểm) Em hãy viết bài văn (khoảng 200 từ), trình bày suy nghĩ về đức tính tiết kiệm của con người trong xã hội hiện nay. Câu 3 (5.0 điểm) Cảm nhận của em đoạn thơ sau: “Con ở miềm nam ra thăm lăng Bác Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi ! hàng tre xanh xanh việt nam Bão táp mưa sa vẫn thẳng hàng Ngày ngày mặt trời đi qua trên Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân Trích “Viếng lăng Bác ” – Viễn Phương , Ngữ văn 9, tập 2). ---------------- HẾT---------------- Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không được giải thích gì thêm
4. MÃ ĐỀ 01 HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2018 – 2019 MÔN: NGỮ VĂN (gồm có3 trang) I. Các yêu cầu cụ thể Thang Câu Nội dung cần đạt điểm 1 Tiếng Việt 2.0 Chủ ngữ:Tôi 0,5 A Vị ngữ: bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi b Thành phần tình thái : hình như 0,5 Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ “so sánh”: - Gợi sự liên tưởng hồn nhiên của trẻ thơ, góp phần tái hiện nguyên C vẹn kí ức xa xôi đẹp đẽ, mang đậm màu sắc kì ảo của thế giới cổ tích 1.0 yên bình. - Góp phần thể hiện tính trữ tình của đoạn văn. 2 Viết một bài văn bàn về đức tính tiết kiệm 3.0 HS có thể trình bày bài viết theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo một số ý cơ bản sau đây: - Nêu được vấn đề cần bàn luận 0.5 1. Thế nào là tiết kiệm? Tiết kiệm là sử dụng của cải, vật liệu..một cách đúng mức, không phi phạm dù đó là của nhà nước, của tập thể hay của cá nhân. Tiết kiệm không có nghĩa là để dành, cất kín những 0,5 tiền cuả dư thừa, chưa dùng đến mà ngược lại cần làm cho nó sinh sôi nảy nở thêm. 2. Biểu hiện (Vì sao chúng ta phải biết tiết kiệm?): - Tiết kiệm là biểu hiện đạo đức của mỗi người: không xa hoa, đua đòi, lãng phí tiền của, thời giờ vào những việc không cần thiết. Đó 0.5 cũng là biểu hiện của lối sống khoa học có văn hóa. + Tiết kiệm tiền của, vật tư trong sản xuất, trong sinh hoạt, trong tiêu dùng của toàn xã hội cũng như của mỗi cá nhân. + Tiết kiệm thời giờ, sử dụng giờ hợp lý, có hiệu quả. Tiết kiệm sức lao động (cải tiến, sắp xếp hợp lý nhất mọi công việc được phân công, tránh làm hùng hục, vô tổ chức). + Tiết kiệm đi đôi với tăng năng suất lao động, tăng số lượng, chất lượng sản phẩm . 3. Ý nghĩa của tiết kiệm: - Tất cả mọi người, mọi tầng lớp nhân dân phải biêt tiết kiệm để 0.5 tránh lãng phí và tích lũy để làm đời sống ngày càng tốt hơn.
5. - Học sinh thì phải biết tiết kiệm thời giờ, đồ dùng, giấy bút, giữ gìn và bảo vệ tài sản của công và của riêng mình như sách giáo khoa, đồ dùng học tập, bàn ghế trường lớp . - Tiết kiệm trong chỉ tiêu lao động, giúp đỡ gia đình trong mọi công việc, làm giảm chi tiêu của gia đình. 4. Mặt trái: Nhưng bên cạnh đó vẫn còn một số bạn luôn suy nghĩ lệch lạc, gia đình khá giả nên muốn tiêu xài bao nhiêu thì tiêu, không 0,5 biết tiết kiệm vì bạn luôn nghĩ dù có tiêu xài thế nào cũng chẳng ảnh hưởng gì đến đất nước, mà tiết kiệm thì sợ bạn bè chê trách là bủn xỉn... 5. Nhận thức và suy nghĩ của bản thân. - Tiết kiệm là một đức tính tốt mà mỗi người chúng ta cần học tập, chúng ta cần phải hiểu rõ được trách nhiệm của bản thân trong việc thực hành tiết kiệm. trước hết là cho bản thân, gia đình và toàn xã hội. 0.5 - Đối với bản thân luôn ý thức được trách nhiệm của mình... 3 Cảm nhận của em về đoạn thơ: 5.0 * Yêu cầu chung: -Nắm được ND và NT của đoạn thơ - Thể hiện được kỹ năng làm bài văn nghị luận về đoạn thơ - Bài viết có bố cục mạch lạc ,không măc lỗi diễn đạt ,cảm nhận tin h tế ,biết dẫn dắt và phân tích dẫn chứng thuyết phục . * Yêu cầu cụ thể: - Trên cơ sở hiểu biết về Viễn phương ,bài thơ Viếng lăng Bác và đoạn trích , học sinh có thể cảm nhận và trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng nội dung phải đáp ứng được các yêu cầu cơ bản sau: - Giới thiệu vấn đề NL - 2.1 Xác định vị trí và khái quát ND chính của đoạn : Đây là 2 khổ 0,5 đầu của bài thơ -2.Cảm nhận về đoạn trích 1 Về nội dung : K1- Mạch vận động của bài thơ mở đầu là cảm xúc của nhà thơ về 1,5 cảnh bên ngoài lăng : câu mở đầu vừa là lời giới thiệu chứa đựng cảm xúc , sau bao nhiêu nămmong mỏi hòa bình mới có dịp ra viếng lăng Bác . - Hình ảnh đàu tiên mà tác giả nhìn thấy và ấn tượng đậm nét là hàng tre .Hình ảnh hàng tre là hình ảnh thân thuộc bình dị của làng quê ,đất nước VN .Hình ảnh hàng tre gợi liên tưởng đếnphẩm chất con người VN kiên cường bền bỉ dẻo dai trong lịch sử . Hình ảnh hàng tre bao bọc quang lăng như bảo vệ cho giấc ngủ của người . Bác như đang yên giấc giữa vòng tay quê hương đất nước nhẹ nhàng thanh thản đi vào cõi vĩnh hằng - Những câu thơ mở đầu không những miêu tả cảnh bên ngoài lăng mà còn có ý nghĩa sâu sắc .
6. K2: Cảm xúc của tác giả khi đứng trước lăng - Cảm xúc của nhà thơ về hình ảnh : “mặt trời ’’ dòng người vào lăng viếng Bác 1,5 - Xúc cảm và suy ngẫm gợi lên hình ảnh ẩn dụ giàu tính biểu tượng đó thể hiện sự tôn kính ,tự hào về công lao vĩ đại của Bác .Lòng thành kính của tác giả cũng như của nhân dân đối vối Bác 2.2Về nghệ thuật : Hình ảnh thơ cónhiều sáng tạo kết hợp giữa hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ,sử dụng điệp từ,ngôn ngữ bình dị hàm súc ,cô đọng ,trữ tình 1,0 ,nhịp điệu chậm rãi ,giọng điệu trang nghiêm . 2.3 Đánh giávà nâng cao vấn đề: Khẳng định vấn đề nghị luận : Bày tỏ ấn tượng sâu sắc về đoạn thơ 0.5 Nêu được ý nghĩa và vị trí đoạn thơ đặt trong chỉnh thể bài thơ . Lưu ý : Những bài viết còn dưới dạng chung chung ,hoặc triển khai còn lan man sơ sài điểm tối đa không quá điểm trung bình mỗi câu -Chỉ cho điểm tối đa cho những bài viết đạt điểm yêu cầu cả về kiến thức và kỹ năng II. Hướng dẫn chấm điểm: - Điểm 9-10: Đáp ứng tốt các yêu cầu trên. Bài viết có nội dung sâu sắc, thuyết phục, thể hiện kĩ năng cảm thụ tốt, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các thao tác nghị luận. Có thể mắc một số lỗi nhỏ về diễn đạt, dùng từ, chính tả - Điểm 7-8: Đáp ứng khá tốt các yêu cầu trên. Bài viết có nội dung khá sâu sắc, thuyết phục, thể hiện sự vận dụng tương đối linh hoạt các kĩ năng tạo lập văn bản. Còn mắc một số lỗi về diễn đạt, dùng từ, chính tả - Điểm 5-6: Đáp ứng cơ bản các yêu cầu trên, nhưng chưa sâu, vận dụng tương đối hợp lí các kĩ năng tạo lập văn bản. Còn mắc nhiều lỗi về diễn đạt, dùng từ, chính tả. - Điểm 3 - 4: Nội dung sơ sài, vận dụng chưa hợp lí các kĩ năng tạo lập văn bản. Còn mắc quá nhiều lỗi về diễn đạt, dùng từ, chính tả. - Điểm 1-2 : Chưa biết cách làm bài, diễn đạt lủng củng. - Điểm 0: Không viết bài hoặc lạc đề
7. MÃ ĐỀ 02 HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI THỬ VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2018 – 2019 MÔN: NGỮ VĂN (gồm có3 trang) I. Các yêu cầu cụ thể Thang Câu Nội dung cần đạt điểm 1 Tiếng Việt 2.0 Chủ ngữ:Tôi 0,5 A Vị ngữ: bỗng thẫn thờ, tiếc không nói nổi B Thành phần tình thái : hình như 0,5 Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ “so sánh”: - Gợi sự liên tưởng hồn nhiên của trẻ thơ, góp phần tái hiện nguyên C vẹn kí ức xa xôi đẹp đẽ, mang đậm màu sắc kì ảo của thế giới cổ tích 1.0 yên bình. - Góp phần thể hiện tính trữ tình của đoạn văn. 2 Viết một bài văn bàn về đức tính tiết kiệm 3.0 HS có thể trình bày bài viết theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo một số ý cơ bản sau đây: - Nêu được vấn đề nghị luận 0.5 1.Giải thích : Thế nào là tiết kiệm? Tiết kiệm là sử dụng của cải, vật liệu..một cách đúng mức, không phi phạm dù đó là của nhà nước, của tập thể hay của cá nhân. Tiết kiệm không có nghĩa là để dành, cất kín 0,5 những tiền cuả dư thừa, chưa dùng đến mà ngược lại cần làm cho nó sinh sôi nảy nở thêm. 2. Biểu hiện (Vì sao chúng ta phải biết tiết kiệm?): - Tiết kiệm là biểu hiện đạo đức của mỗi người: không xa hoa, đua đòi, lãng phí tiền của, thời giờ vào những việc không cần thiết. Đó 0.5 cũng là biểu hiện của lối sống khoa học có văn hóa. + Tiết kiệm tiền của, vật tư trong sản xuất, trong sinh hoạt, trong tiêu dùng của toàn xã hội cũng như của mỗi cá nhân. + Tiết kiệm thời giờ, sử dụng giờ hợp lý, có hiệu quả. Tiết kiệm sức lao động (cải tiến, sắp xếp hợp lý nhất mọi công việc được phân công, tránh làm hùng hục, vô tổ chức). + Tiết kiệm đi đôi với tăng năng suất lao động, tăng số lượng, chất lượng sản phẩm . 3. Ý nghĩa của tiết kiệm: - Tất cả mọi người, mọi tầng lớp nhân dân phải biêt tiết kiệm để tránh lãng phí và tích lũy để làm đời sống ngày càng tốt hơn. - Học sinh thì phải biết tiết kiệm thời giờ, đồ dùng, giấy bút, giữ gìn 0.5 và bảo vệ tài sản của công và của riêng mình như sách giáo khoa, đồ
8. dùng học tập, bàn ghế trường lớp . - Tiết kiệm trong chỉ tiêu lao động, giúp đỡ gia đình trong mọi công việc, làm giảm chi tiêu của gia đình. 4. Mặt trái: Nhưng bên cạnh đó vẫn còn một số bạn luôn suy nghĩ 0.5 lệch lạc, gia đình khá giả nên muốn tiêu xài bao nhiêu thì tiêu, không biết tiết kiệm vì bạn luôn nghĩ dù có tiêu xài thế nào cũng chẳng ảnh hưởng gì đến đất nước, mà tiết kiệm thì sợ bạn bè chê trách là bủn xỉn... 5. Nhận thức và suy nghĩ của bản thân. - Tiết kiệm là một đức tính tốt mà mỗi người chúng ta cần học tập, 0.5 chúng ta cần phải hiểu rõ được trách nhiệm của bản thân trong việc thực hành tiết kiệm. trước hết là cho bản thân, gia đình và toàn xã hội. - Đối với bản thân luôn ý thức được trách nhiệm của mình... 3 Cảm nhận của em đoạn thơ 5.0 * Yêu cầu chung: -Nắm được ND và NT của đoạn thơ - Thể hiện được kỹ năng làm bài văn nghị luận về đoạn thơ - Bài viết có bố cục mạch lạc ,không măc lỗi diễn đạt ,cảm nhận tin h tế ,biết dẫn dắt và phân tích dẫn chứng thuyết phục . * Yêu cầu cụ thể: - Trên cơ sở hiểu biết về Viễn Phương ,bài thơ Viếng lăng Bác và đoạn trích Học sinh có thể cảm nhận và trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng nội dung phải đáp ứng được các yêu cầu cơ bản sau: - Giới thiệu vấn đề NL 0,5 - 2.1 Xác định vị trí và khái quát ND chính của đoạn : -2.2 Về nội dung : -Cảm xúc và tâm trạng của nhà thơ trong hai khổ thơ được thể hiệnqua mạch vận động tâm trạng khi vào lăng cho đến khi rời lăng . Khổ thơ 3: Cảm xúc và tâm trang của tác giả khi vào trong lăng gặp Bác .tác giả gợi tả không gian yên tĩnh ,trang nghiêm ,Bác như đang 1.5 nằm ngủ -Hình ảnh vầng trăng dịu hiền gợi nghĩ đến tâm hồn cao đẹp ,trong sáng của Bác . Trời xanh => Công lao ,sự nghiệp , Bác vẫn trường tồn vĩnh cữu với thời gian ,non sông đất nước .- Mà sao nghe nhói trong tim câu thơ thể hiện sự xúc động ,bộc lộ trực tiếp cảm xúc đâu xót trước sự ra đi của Bác , K4 : Khổ cuối diễn tả tâm trạng lưu luyến của nhà thơ không muốn rời 1,5 xa .Tác giả gửi gắm tâm nguyện ,khát khao thiết tha cháy bỏng của mình được hóa thân thành những hình ảnh bình dị nhất hòa nhập vào cảnh bên ngoài lăng : đóa hoa ,con chim,cây tre. 2.3 Về nghệ thuật : - Hình ảnh thơ có nhiều sáng tạo,kết hợp giữa hình ảnh thực và hình 1.0 ảnh ẩn dụ ,điệp ngữ ,kết cấu đầu cuối hô ứng ,nhịp điệu nhanh ,giọng
9. điệu trang ngiêm ,tha thiết ,lắng đọng trữ tình 2.4 Đánh giá và mở rộng nâng cao vấn đề : 0.5 - Khẳng định vấn đề nghị luận :Bày tỏ ấn tượng sâu sắc về đoạn thơ - Khẳng định ý nghĩa đoạn thơ ,vị trí đặt trong chỉnh thể bài thơ Lưu ý :-Những bài viết ở dạng chung chung hoặc triển khai còn lan man sơ sài điểm tối đa không quá điểm trung bình mỗi câu - Chỉ cho điểm tối đa cho những bài viết đạt yêu cầu cả về Kiến thức và Kỹ năng II. Hướng dẫn chấm điểm: - Điểm 9-10: Đáp ứng tốt các yêu cầu trên. Bài viết có nội dung sâu sắc, thuyết phục, thể hiện kĩ năng cảm thụ tốt, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các thao tác nghị luận. Có thể mắc một số lỗi nhỏ về diễn đạt, dùng từ, chính tả - Điểm 7-8: Đáp ứng khá tốt các yêu cầu trên. Bài viết có nội dung khá sâu sắc, thuyết phục, thể hiện sự vận dụng tương đối linh hoạt các kĩ năng tạo lập văn bản. Còn mắc một số lỗi về diễn đạt, dùng từ, chính tả - Điểm 5-6: Đáp ứng cơ bản các yêu cầu trên, nhưng chưa sâu, vận dụng tương đối hợp lí các kĩ năng tạo lập văn bản. Còn mắc nhiều lỗi về diễn đạt, dùng từ, chính tả. - Điểm 3 - 4: Nội dung sơ sài, vận dụng chưa hợp lí các kĩ năng tạo lập văn bản. Còn mắc quá nhiều lỗi về diễn đạt, dùng từ, chính tả. - Điểm 1-2 : Chưa biết cách làm bài, diễn đạt lủng củng. - Điểm 0: Không viết bài hoặc lạc đề