2 Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 11 - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án)

Nội dung text: 2 Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 11 - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Mạc Đĩnh Chi (Có đáp án)

1. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI ĐỀ THI HỌC KÌ I, NĂM HỌC 2019-2020 TỔ NGỮ VĂN MÔN : NGỮ VĂN LỚP 11 THỜI GIAN: 90 PHÚT (Không kể thời gian phát đề) I. Đọc hiểu (3điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: Người ta gọi tuổi mới lớn là “tuổi biết buồn”. “Biết buồn” tức là chạm ngõ cuộc đời rồi đó. Biết buồn tức là bắt đầu nhận ra sự hiện hữu của những khoảng trống trong tâm hồn. Biết buồn là khi nhận ra rằng có những lúc mình cảm thấy cô độc. Khi đó, hãy dành cho sự cô độc một khoảng riêng, hãy đóng khung sự cô đơn trong sự giới hạn của nó, như một căn phòng trống trong ngôi nhà tâm hồn. Mỗi lần vào căn phòng ấy, dù tự nguyện hay bị xô đẩy, thì bạn vẫn có thể điềm tĩnh khám phá bản thân trong sự tĩnh lặng. Để rồi sau đó, bạn bình thản bước ra, khép cánh cửa lại và trở về với cuộc sống bộn bề thường ngày, vốn lắm nỗi buồn nhưng cũng không bao giờ thiếu niềm vui (Sách Nếu biết trăm năm là hữu hạn, Phạm Lữ Ân, tr.48, NXB. Hội nhà văn, 2017) Câu 1. Xác định một phép liên kết được sử dụng trong đoạn trích trên. Câu 2. Theo tác giả thế nào là biết buồn? Câu 3. Vì sao biết buồn tức là bắt đầu nhận ra sự hiện hữu của những khoảng trống trong tâm hồn? Câu 4. Nêu thông điệp của đoạn trích trên.? II. Làm Văn (7.0 điểm) Câu 1. Viết một đoạn văn khoảng 10 đến 15 dòng trình bày suy nghĩ của em về cách những người trẻ đối diện với nỗi buồn trong cuộc sống. Câu 2. Phân tích bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người của Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Nam Cao.
2. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI HƯỚNG DẪN CHẤM TỔ NGỮ VĂN Môn: NGỮ VĂN – LỚP 11 I. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm. II. Gợi ý đáp án và thang điểm Phần Câu Nội dung Điểm I Đọc hiểu 3,0 1 Câu 1. Phép lặp (Biết buồn, cô độc, tâm hồn) 0,5 - Phép nối (Khi đó, Để rồi sau đó ) 2 Câu 2. “Biết buồn” tức là chạm ngõ cuộc đời rồi đó. Biết buồn tức là bắt đầu 0,5 nhận ra sự hiện hữu của những khoảng trống trong tâm hồn. Biết buồn là khi nhận ra rằng có những lúc mình cảm thấy cô độc 3 Câu 3. Câu văn Biết buồn tức là bắt đầu nhận ra sự hiện hữu của những 1,0 khoảng trống trong tâm hồn. có ý nghĩa: -Khi nhận ra những cảm giác cô đơn, trống vắng trong lòng cũng là khi ta ý thức được nỗi buồn của mình. 4 Câu 4. Thông ( Gv linh hoạt cho điểm) 1,0 Phần Làm văn 2,0 II Câu1. a. Yêu cầu về hình thức: đảm bảo đoạn văn nghị luận, lập luận chặt chẽ, diễn đạt mạch lạc, không mắc lỗi chính tả. (0,5 điểm) b. Yêu cầu về nội dung. (1,5 điểm) Giải thích: nỗi buồn là trạng thái cảm xúc khi con người cảm thấy không thỏa
3. mãn với cuộc sống hiện tai, đôi khi có lí do rõ ràng, cũng có khi khó nhận ra +Bình luận: ++Có người bình tĩnh nhận diện và vượt qua một cách mạnh mẽ bằng cách chia sẻ với người thân, bạn bè, hay tìm đến những thú vui có ích ++Có người chìm đắm trong các trò giải trí không lành mạnh như rượu chè, may túy, thậm chí nghĩ đến cái chết ++Cách đối diện nỗi buồn thể hiện bản lĩnh của mỗi người +Bài học bản thânn Câu Nghị luận văn học 2. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. 0,25 Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề. b. Xác định vấn đề nghị luận: Bi kịch của Chí Phèo khi bị Thị Nở từ chôi 0,25 c. Triển khai các luận điểm nghị luận: vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. b. Xác định được vấn đề nghị luận. - Khái quát quá trình Chí Phèo tha hóa và thức tỉnh - Chí Phèo bị Thị Nở từ chối: + Tâm trạng: từ không hiểu đến hiểu; từ hi vọng đến thất vọng 3,0 + hành động: giết Bá Kiến và tự sát phản ánh xung đột gay gắt giữa giai cấp nông dân với giai cấp phong kiến 1,0 - Đánh giá: nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế.. đoạn văn góp phần thể hiện giá trị nhân đạo sâu sắc. d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt linh hoạt, sáng tạo; thể hiện suy nghĩ sâu sắc, 0,25 mới mẻ về vấn đề nghị luận. e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo đúng quy tắc chính tả, dùng từ, đặt 0,25 câu. Tổng 10 điểm
4. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI ĐỀ THI HỌC KÌ I, NĂM HỌC 2019-2020 TỔ NGỮ VĂN MÔN : NGỮ VĂN LỚP 10 THỜI GIAN: 90 PHÚT (Không kể thời gian phát đề) I. Đọc hiểu (3.0 điểm) Năm tháng qua đi, bạn sẽ nhận ra rằng ước mơ không bao giờ biến mất. Kể cả những giấc mơ rồ dại nhất trong lứa tuổi học trò- lứa tuổi bất ổn định nhất. Nếu bạn không theo đuổi nó, chắc chắn nó sẽ trở lại một lúc nào đó, day dứt trong bạn, thậm chí dằn vặt bạn mỗi ngày. Nếu vậy tại sao bạn không nghĩ đến điều này ngay từ bây giờ? Sống một cuộc đời cũng giống như vẽ một bức tranh vậy. Nếu bạn nghĩ thật lâu về điều mình muốn vẽ, nếu bạn dự tính được càng nhiều màu sắc mà bạn muốn thể hiện, nếu bạn càng chắn chắn về chất liệu mà bạn sử dụng thì bức tranh trong thực tế càng giống với hình dung của bạn. Bằng không , có thể nó sẽ là những màu mà người khác thích, là bức tranh mà người khác ưng ý, chứ không phải bạn. Đừng để ai đánh cắp ước mơ của bạn. Hãy tìm ra ước mơ cháy bỏng nhất của mình, nó đang nằm ở nơi sâu thẳm trong tim bạn đó, như một ngọn núi lửa đợi chờ được đánh thức.. (Theo Phạm Lữ Ân, Sách Nếu biết trăm năm là hữu hạn, NXB Hội Nhà văn, 2012, trang 43- 44) Câu 1. Xác định một phép liên kết được sử dụng trong đoạn trích trên. Câu 2. Theo tác giả, năm tháng qua đi bạn sẽ nhận ra điều gì? Câu 3. Anh (chị) hiểu như thế nào về câu văn: Sống một cuộc đời cũng giống như vẽ một bức tranh vậy. Câu 4. Rút ra bài học cho bản thân . II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Cảm nhận bài thơ “ Cảnh ngày hè” của Nguyễn Trãi.
5. Rồi hóng mát thuả ngày trường, Hòe lục đùn đùn tán rợp giương. Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ, Hồng liên trì đã tịn mùi hương. Lao xao chợ cá làng ngư phủ, Dắng dõi cầm ve lầu tịch dương. Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng, Dân giàu đủ khắp đòi phương. Ngữ văn 10, tập 1 trang 117, NXB Giáo Dục Việt Nam
6. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI HƯỚNG DẪN CHẤM TỔ NGỮ VĂN Môn: NGỮ VĂN – LỚP 10 I. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm. II. Gợi ý đáp án và thang điểm Phần Câu Nội dung Điểm I Đọc hiểu 3,0 1 HS gọi tên và chỉ ra được một trong các phép liên kết sau: 0,5 - Phép lặp (nếu) - Phép nối (Bằng không, ) 2 Năm tháng qua đi, bạn sẽ nhận ra rằng ước mơ không bao giờ biến mất 0,5 3 Khi vẽ một bức tranh: bản thân mỗi người phải tự lựa chọn màu sắc, 1,0 chất liệu để vẽ bức tranh của chính mình - Câu văn giúp người đọc dễ hình dung ra cách sống tự chủ để biến ước mơ thành hiện thực 4 - GV linh hoạt cho điểm khi.. 1,0 Phần Làm văn 7,0 II 1 Cảm nhận về bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. 0,25 Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề. b. Xác định vấn đề nghị luận: vẻ đẹp bức tranh ngày hè và tâm hồn nhà thơ 0,25
7. c. Triển khai các luận điểm nghị luận: vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. * Nội dung: -Giới thiệu tác giả, tác phẩm * Nội dung: -Giới thiệu tác giả, tác phẩm 5,0 - Bức tranh ngày hè + Bức tranh thiên nhiên + Bức tranh cuộc sống - Vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ: tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu nhân dân * Nghệ thuật: tác giả đã Việt hóa thể thơ Đường luật..ngôn ngữ hình ảnh thơ giản di.. 1,0 * Đánh giá chung : Tình yêu thiên nhiên, tình yêu đất nước của nhà thơ d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt linh hoạt, sáng tạo; thể hiện suy nghĩ sâu sắc, 0,25 mới mẻ về vấn đề nghị luận. e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo đúng quy tắc chính tả, dùng từ, đặt 0,25 câu. Tổng 10 điểm
8. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI HƯỚNG DẪN CHẤM TỔ NGỮ VĂN Môn: NGỮ VĂN – LỚP 10 I. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm. II. Gợi ý đáp án và thang điểm Phần Câu Nội dung Điểm I Đọc hiểu 3,0 1 - Phép lặp: mạng; theo; Hãy 0,5 - phép thế: “Chúng” thay thế cho từ “con cái” 2 Những nguy hiểm mà tác giả chỉ ra khi quá say mê với thế giới ảo: đã có rất 0,5 nhiều trẻ em trở thành hư đốn, thậm chí phạm pháp vì quá mê say với thế giới ảo 3 Liệt kê: Nói chuyện, trao đổi, tâm sự... 1,0 Tác dụng: Nhấn mạnh các biện pháp nhằm giúp cho giới trẻ tránh xa thế giới ảo trên mạng. 4 Có thể tham khảo các ý sau: 1,0 - Nên tránh xa thế giới ảo trên mạng - Cần tạo cho mình những đam mê có ích khác như: đọc sách; đi chơi sau những giờ nghỉ; thăm bạn bè, người thân.... Phần Làm văn 7,0 II 1 Cảm nhận về bài thơ tỏ lòng
9. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. 0,5 Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề. b. Xác định vấn đề nghị luận: vẻ đẹp người trai đời Trần và hào khí nhà Trần 0,5 c. Triển khai các luận điểm nghị luận: vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. * Nội dung: -Giới thiệu tác giả, tác phẩm - 2 câu đầu: + Hình ảnh người nam nhi thời Trần xuất hiện: Không gian, thời gian, tư thế, 4,0 tầm vóc. + Hình ảnh sức mạnh quân đội nhà Trần -> vẻ đẹp 1 thời mang “Hào khí Đông A” - 2 câu sau: + Lí tưởng sống của nam nhi trong XHPK: Lập công và lập danh + Cái thẹn của Phạm Ngũ Lão khi nghe người đời kể chuyện Vũ Hầu -> Nhân cách cao đẹp của tác giả. * Đánh giá chung: Tỏ lòng là bài thơ Đường luật ngắn gọn, đạt đến độ súc 1,0 tích cao, sử dụng hình ảnh so sánh phóng đại tượng trưng, khắc họa vẻ đẹp con người có sức mạnh, có lí tưởng, nhân cách cao cả cùng khí thế hào hùng thời đại. d. Sáng tạo: Có cách diễn đạt linh hoạt, sáng tạo; thể hiện suy nghĩ sâu sắc, 0,5 mới mẻ về vấn đề nghị luận. e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo đúng quy tắc chính tả, dùng từ, đặt 0,5 câu. Tổng 10 điểm
10. TRƯỜNG THPT MẠC ĐĨNH CHI HƯỚNG DẪN CHẤM TỔ NGỮ VĂN Môn: NGỮ VĂN – LỚP 10 HƯỚNG DẪN CHẤM (gồm 02 trang) I. Yêu cầu chung - Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm. - Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo. - Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong Tổ chấm.